Ηπατίτιδα C
Ο ιός ηπατίτιδας C αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια ηπατικής νόσου παγκοσμίως. Περίπου 170 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως έχουν χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C και 3 με 4 εκατ. νέες περιπτώσεις εμφανίζονται ετησίως . Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου το 2% του πληθυσμού έχει χρόνια λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδας C.
Τρόποι μετάδοσης
Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως εάν έρθετε σε επαφή με μολυσμένο αίμα.
Ειδικότερα, τρόποι μετάδοση του HCV είναι:
-
Χρήση ενδοφλέβιων – παρεντερικών ναρκωτικών.
-
Μετάγγιση αίματος ή παραγώγων του πριν από το 1992. Η πιθανότητα μόλυνσης είναι εξαιρετικά σπάνια πια, λόγω του συστηματικού ελέγχου στις αιμοδοσίες .
-
Σεξουαλική μετάδοση. Η μετάδοση είναι σπάνια, σε άτομα με σταθερούς ερωτικούς συντρόφους (1%). Η πιθανότητα σεξουαλικής μετάδοσης αυξάνει σε άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους.
-
Κάθετη μετάδοση από μητέρα σε παιδί κατά τον τοκετό. Η μετάδοση συμβαίνει σπάνια (2-5%), αλλά η πιθανότητα αυξάνει σημαντικά (30%) όταν η μητέρα έχει και λοίμωξη με τον ιό του AIDS.
-
Ενδοοικογενειακή μετάδοση του ιού. Άτομα με τον ιό δεν πρέπει να μοιράζονται με άλλους τα αντικείμενα που μπορεί να έλθουν σε επαφή με αίμα όπως ξυραφάκια ,οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες, αποτριχωτικές συσκευές κ.ά.
-
Τρύπημα με μολυσμένη βελόνα ή εργαλείο. Η πιθανότητα μετάδοσης του ιού μετά από τρύπημα με μολυσμένη βελόνα είναι μικρή, περίπου 2-6% .
-
Επεμβάσεις αισθητικής (τατουάζ, τρυπήματα σημείων του σώματος με μη αποστειρωμένα εργαλεία μολυσμένα με τον ιό κ.ά.) Ο τρόπος μετάδοσης είναι πολύ μικρός, εάν τηρούνται οι βασικοί κανόνες αποστείρωσης και υγιεινής.
-
Αιμοκάθαρση. Η πιθανότητα μετάδοσης του ιού στις μονάδες τεχνητού νεφρού έχει ελαττωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια .
-
Ο ιός της ηπατίτιδας C δεν μεταδίδεται με τα μαγειρικά σκεύη, τουαλέτες ή γενικότερα με την κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα).
-
Με το θηλασμό ( μητέρες με ηπατίτιδα C θα πρέπει να σταματούν τον θηλασμό μόνο εάν έχουν στις θηλές τους πληγές που αιμορραγούν).
Συμπτώματα
Όταν ένα άτομο μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας C μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων περνάει ένα χρονικό διάστημα που κυμαίνεται στις 30-90 ημέρες. Η οξεία HCV λοίμωξη είναι συνήθως ασυμπτωματική. Μόνον 20-30% των ασθενών με οξεία λοίμωξη θα εμφανίσουν συμπτώματα.
Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:
- Αδυναμία
-
Κόπωση
-
Ανορεξία
-
Ενώ μερικοί ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ίκτερο.
- Σπανίως παίρνει βαριά μορφή και εξαιρετικά σπάνια γίνεται κεραυνοβόλος.
Ένα χαρακτηριστικό της οξείας HCV λοίμωξης είναι ότι συνήθως μεταπίπτει σε χρονιότητα. Μόνον 15-40% περίπου των περιπτώσεων οξείας HCV λοίμωξης επιτυγχάνεται κάθαρση του ιού και πλήρη ίαση, ενώ στους υπόλοιπους καταλήγει σε χρονιότητα. Η πλειοψηφία (>80%) των ασθενών με χρόνια HCV λοίμωξη αναπτύσσει χρόνια ηπατίτιδα C, δηλαδή ενεργό φλεγμονώδη καταστροφή του ηπατικού παρεγχύματος και συνεπακόλουθη ίνωση. Μικρό ποσοστό ασθενών (<20%) θα παραμείνει φορέας του ιού, δηλαδή χωρίς ιστολογικές βλάβες.Η χρόνια ηπατίτιδα είναι μία ύπουλη νόσος, αφού οι ασθενείς παραμένουν κατά κανόνα χωρίς συμπτώματα. Εφόσον παραμένει χωρίς θεραπεία εξελίσσεται σε κίρρωση εντός της 20ετίας. Ενώ η ταυτόχρονη παρουσία ηπατίτιδας Β ή λοίμωξης από τον ιό του AIDS, καθώς και η κατάχρηση αλκοόλ, είναι παράγοντες που επιταχύνουν την εξέλιξη της ηπατικής νόσου προς κίρρωση.
Διάγνωση
Η διάγνωση της HCV λοίμωξης βασίζεται σε εργαστηριακές εξετάσεις. Στηρίζεται στην ανίχνευση στον ορό αντισωμάτων έναντι του HCV (anti-HCV).
Η επιβεβαίωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις (HCV RNA και προσδιορισμός γονότυπου) που θα συστήσει ο γιατρό σας .
Συμβουλές για να προστατευτώ από τον ιό της ηπατίτιδας
- Μην κάνετε χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών.
-
Μην μοιράζεστε τα προσωπικά σας αντικείμενα ( οδοντόβουρτσες, ξυραφάκια, νυχοκόπτες κ.ά.).
-
Χρησιμοποιείται προφυλακτικά κατά την σεξουαλική επαφή.
-
Αν είστε επαγγελματίας υγείας χρησιμοποιείται γάντια και χειριστείτε με ασφάλεια βελόνες, σύριγγες και άλλα αιχμηρά αντικείμενα.
-
Εάν πρόκειται να κάνετε τατουάζ ή τρύπημα σημείων του σώματος, μπορεί να μολυνθείτε εάν τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν δεν έχουν αποστειρωθεί σωστά και δεν λαμβάνονται όλα τα μέτρα υγιεινής εκ μέρος του επαγγελματία.
Εμβόλιο για την ηπατίτιδα C δεν υπάρχει.